Obchody 80. rocznicy spalenia Cieszanowa.
W piątek 10 maja odbyły się w naszym mieście obchody 80. rocznicy spalenia Cieszanowa przez UPA. Uroczystości rozpoczęły się mszą świętą którą odprawił proboszcz naszej parafii ks. dr Stanisław Solilak.
Po mszy świętej uczestnicy obchodów udali się w uroczystym marszu, prowadzonym przez poczet sztandarowy młodzieży z ZSP w Cieszanowie, pod pomnik przed cmentarzem. Pod pomnikiem delegacje złożyły okolicznościowe wiązanki. Kwiaty i znicze składały kolejno delegacje Instytutu Pamięci Narodowej, Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Koło Obwodu Lubaczów, Burmistrz Cieszanowa Zdzisław Zadworny wraz ze swoim zastępcą Andrzejem Szymanowskim , Starosta Powiatu Lubaczowskiego Barbara Broź i dyrektor Muzeum Kresów w Lubaczowie Piotr Zubowski, podporucznik Krystian Czado z Wojsk Obrony Terytorialnej, dyrektor CKiS w Cieszanowie Krystian Naparty, przedstawiciele ZSP w Cieszanowie na czele z zastępcą dyrektora Stanisławem Kędziorem, wójt gminy Ulhówek z Przewodniczącym Rady Gminy.
Konferencja popularno-naukowa.
Kolejną częścią obchodów była konferencja popularno-naukowa w 80. rocznicę zbrodni OUN i UPA na polskich mieszkańcach Cieszanowa. Konferencja odbyła się w Domu Senior Plus w Synagodze cieszanowskiej. Wszystkich uczestników przywitał dyrektor CKiS Krystian Naparty. Do wszystkich zgromadzonych słowa powitania skierowali organizatorzy konferencji: Dyrektor IPN oddziału w Rzeszowie dr hab. Dariusz Iwaneczko i burmistrz Cieszanowa. Oprócz wspomnianych wcześniej delegacji w spotkaniu uczestniczyli też Nadleśniczy z Narola, Oleszyc i Lubaczowa, wójt gminy Lubaczów Wiesław Kapel, Zastępca Komendanta Placówki Straży Granicznej w Lubaczowie, Zastępca Komendanta Placówki Straży Granicznej w Horyńcu-Zdroju, Zastępca Komendanta Komendy Powiatowej Policji w Lubaczowie i przedstawiciel 14. Dywizjonu Artylerii Samobieżnej z Jarosławia.
Tematyka konferencji poświęcona była relacjom polsko-ukraińskim z lat 1943 – 1944. Część historyczną konferencji poprowadził dr Piotr Chmielowiec z IPN Rzeszów. W pierwszym wygłoszonym referacie Dr Joanna Karbarz-Wilińska przedstawiła losy miejscowości Wiśniowiec na Wołyniu. Uważa się ją za ostatnią miejscowość w tamtym regionie gdzie OUN-UPA dokonało masowych zbrodni przed przeniesieniem swoich działań do Małopolski Wschodniej. Drugie z wystąpień poświęcone było sytuacji w rejonie Lubaczowa i Cieszanowa w czasie okupacji niemieckiej. Dr Wojciech Hanus przedstawił w nim relacje ludnościowe w obydwu rejonach, które w tamtym czasie należały do dwóch różnych dystryktów okupacyjnych. Trzeci wykład wygłosił, znany już cieszanowskiej publiczności, dr Tomasz Bereza. Naukowiec opisał w nim sytuację kadrową UPA na terenach „zakerzońskich” i wpływ dezerterów z policji ukraińskiej na rozwój oddziałów UPA. Ostatni z wykładów poświęcony był zagładzie Cieszanowa w roku 1944. Jego autorem był Tomasz Róg. W swoim wystąpieniu opisał wydarzenia jakie miały miejsce w pierwszych dniach maja kiedy to oddziały OUN-UPA dowodzone przez Iwana Szpontaka („Zalizniak”) stacjonującego w Gorajcu dokonały zniszczenia miasta i mordów na ludności Cieszanowa.
W kolejnej części konferencji przedstawiciele IPN z Gdańska i Rzeszowa zaprezentowali zgromadzonym publikacje Instytutu Pamięci Narodowej poświęcone tematyce zbrodni OUN i UPA na Wołyniu i na Kresach Wschodnich.
W przerwie i na zakończenie konferencji był jeszcze czas by swobodnie porozmawiać z wykładowcami, wymienić poglądy czy zakupić wydawnictwa IPN.
Wyrazy uznania należą się jednostkom zaangażowanym w organizację konferencji: Centrum Kultury i Sportu w Cieszanowie, Domowi Senior Plus oraz KGW z Niemstowa, które przygotowało poczęstunek dla uczestników uroczystości.
Ł.W.
