80. rocznica spalenia Cieszanowa.
W tym roku obchodzimy 80 rocznicę spalenia naszego miasta. Nocą z 3 na 4 maja 1944 roku oddział UPA Iwana Szpontaka „Zalizniaka” i oddziały samoobrony ukraińskiej (Samooboronni Kuszczowi Widdiły – SKW) z Nowego Sioła oraz Nowego i Starego Lublińca napadły na Cieszanów. W wyniku tej agresji spłonęło 90 procent zabudowań. Agresorzy zabili też mieszkańców, którzy dzień wcześniej odmówili wyjścia z miasta do Narola kontrolowanego wtedy przez AK.
Uroczystości rocznicowe odbędą się w piątek 10 maja.
O godzinie 14:00 w kościele parafialnym będzie odprawiona msza w intencji pomordowanych przez nacjonalistów ukraińskich mieszkańców Cieszanowa i okolicznych miejscowości. Po mszy świętej uczestnicy udadzą się pod pomnik przy cmentarzu. Tam będzie można złożyć wiązanki i znicze pod Pomnikiem Ofiar II Wojny Światowej i Konfliktu Polsko-Ukraińskiego.
Po uroczystościach religijnych odbędzie się „Sesja popularnonaukowa w 80. rocznicę zbrodni OUN i UPA na polskich mieszkańcach Cieszanowa”.
Na sesję, która odbędzie się w Domu Senior Plus (dawna Synagoga), os. Kustronia 4 zapraszają:
Dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie – dr hab. Dariusz Iwaneczko i
Burmistrz Miasta i Gminy Cieszanów – Zdzisław Zadworny
PROGRAM SESJI POPULARNONAUKOWEJ:
16.00 ROZPOCZĘCIE OBRAD Wystąpienia okolicznościowe
16.20 dr Joanna Karbarz-Wilińska (IPN Gdańsk) – Wiśniowiec, luty 1944 r. Ostatnia masowa zbrodnia OUN-UPA na Wołyniu
16.40 dr Wojciech Hanus (IPN Rzeszów) – Na styku dwóch dystryktów. Schyłek okupacji niemieckiej w rejonie Lubaczowa i Cieszanowa
17.00 dr Tomasz Bereza (IPN Rzeszów) – Kadry „zakerzońskiej” UPA. Dezercja policji ukraińskiej na obszarze między Rawą Ruską a Jarosławiem i Biłgorajem w 1944 roku
17.20 Tomasz Róg (badacz niezależny, Cieszanów) – Zagłada Cieszanowa (3–5 maja 1944 r.)
17.40 PRZERWA
PREZENTACJA WYDAWNICTW Instytutu Pamięci Narodowej poświęconych Zbrodni Wołyńskiej:
18.00 Bartosz Januszewski (IPN Gdańsk) – Ocaleni z ludobójstwa. Wspomnienia Polaków z Wołynia,
wybór i opracowanie: Joanna Karbarz-Wilińska, Bartosz Januszewski, Gdańsk–Warszawa 2023.
18.30 Barbara Kościelny (IPN Rzeszów)
Zbrodnie Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i Ukraińskiej Powstańczej Armii na Kresach Południowo-Wschodnich II Rzeczypospolitej (1939-1945) w dokumentach. Studia i materiały,
wstęp i redakcja: Tomasz Bereza, Rzeszów–Warszawa 2023.
19.00 ZAKOŃCZENIE SESJI
grafika za: IPN Rzeszów
